درب و پنجره‌های مسجدی به‌عنوان عناصر اصلی معماری مسجد، تأثیر قابل‌توجهی در ایجاد حس معنوی در محیط مسجد دارند. درب و پنجره‌های مسجدی می‌توانند به‌عنوان رابط بین فضای داخلی و خارجی مسجد و همچنین بین انسان و خداوند عنوان شوند.

درب و پنجره‌های مسجدی، با ایجاد نور و سایه‌های مناسب، فضایی آرام و پاک را در محیط مسجد به وجود می‌آورند که باعث تسهیل در مدیتیشن و ارتباط با خداوند می‌شود. همچنین، طراحی هنری و دینی پنجره‌های مسجدی، می‌تواند باعث افزایش ایمان و حس تعبدی افرادی که به مسجد می‌آیند، شود.

استفاده از رنگ‌های مناسب در درب و پنجره‌های مسجدی نیز، می‌تواند به ایجاد حس معنوی در محیط مسجد کمک کند. رنگ‌های فیروزهای، سبز، لاجوردی، قرمز و زرد در طراحی پنجره‌های مسجدی، به‌عنوان رنگ‌هایی که در دین اسلام دارای معنی معنوی هستند، می‌توانند به ایجاد حس معنوی در فضای مسجد کمک کنند.

در نتیجه، درب و پنجره‌های مسجدی باتوجه‌به تأثیری که در ایجاد حس معنوی در محیط مسجد دارند، باید باتوجه‌به الگوهای معماری ایرانی دوره اسلامی و نیز به نیازهای معنوی جامعه طراحی شوند. با این کار، مسجد به‌عنوان محلی که به ارتباط افراد با خداوند کمک می‌کند، به بهترین نحو ممکن خدمت می‌کند.

علاوه بر این، موقعیت و طراحی درب و پنجره‌های مسجدی نیز به ایجاد حس معنوی در محیط مسجد کمک می‌کند. برای مثال، درب و پنجره‌های مسجدی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که به‌راحتی باز شوند و دسترسی نمازگزاران به فضاهای مختلف مسجد به‌آسانی میسر شود. همچنین، پنجره‌های مسجدی باید در موقعیت مناسبی طراحی شوند تا نور خورشید به‌درستی وارد مسجد شود و از نیاز به استفاده از روشنایی مصنوعی کاسته شود.

از دیگر مزایای استفاده از درب و پنجره‌های مسجدی به‌عنوان عناصر اصلی معماری مسجد، کاهش هزینه‌های انرژی و ارتقا کیفیت زندگی در محله‌های اطراف مسجد است. باتوجه‌به اینکه درب و پنجره‌های مسجدی در زمان نماز می‌تواند باز باشند، نور و هوای تازه و پاک به داخل مسجد و در نتیجه به محیط اطراف منتقل می‌شود که می‌تواند به بهبود کیفیت فضاهای با جمعیت زیاد در مسجد کمک کند.